ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਤੇ ਗਹਾਈ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨਾਂ

Published on: 29-Apr-2025
Updated on: 29-Apr-2025
Modern Agriculture Machinery for Punjab
ਯੰਤਰ ਉਪਕਰਨ ਬਲੌਗ

ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਯੰਤਰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ, ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ ਲੋੜੀਂਦੇ ਖੇਤੀ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 

ਮਸ਼ੀਨਾ  ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ  

1. ਵਰਟਿਕਲ ਕੰਵੇਅਰ ਰੀਪਰ  

ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ, ਝੋਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। 35 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ 0.75 ਤੋਂ 1 ਏਕੜ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਖੇਤ ਦੀ ਵਾਢੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲਗਭਗ ₹70,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗੀ ਹੈ।

2. ਹੜੰਬਾ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ 

45 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਕਣਕ ਦੀ ਘਾਹੀ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 40–50 ਕਿਵਿੰਟਲ ਤਕ ਫਸਲ ਦੀ ਘਾਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲਗਭਗ ₹1,00,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਸਮੂਹਿਕ ਖੇਤੀ ਲਈ ਉਚਿਤ ਹੈ।

यह भी पढ़ें: John Deere 6120B ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਫੀਚਰਸ

3. ਬਹੁਉਦੇਸ਼ੀ ਕੰਬਾਈਨ  

ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਕਟਾਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਸਮੇਟਦੀ ਹੈ। ਇਹ 95 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਵਾਲੇ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣ ਨਾਲ ਚਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਣਕ, ਜੋਣਾ, ਸੂਰਜਮੁਖੀ, ਦਾਲਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਵਾਢੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। 1–5 ਏਕੜ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ₹17 ਲੱਖ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

4. ਮੱਕੀ ਵਾਲੀ ਕੰਬਾਈਨ  

105 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਵਾਲੇ ਇੰਜਣ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਕੀ ਦੀ ਵਾਢੀ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ 0.75 ਤੋਂ 1 ਏਕੜ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਤੇ ਲਗਭਗ ₹19 ਲੱਖ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਹੈ।

5. ਮੂੰਗਫਲੀ ਪੁੱਟਣ ਅਤੇ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ  

ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ 45 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਪੁੱਟਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 0.75–1 ਏਕੜ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ ₹75,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

6. ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੀ ਘਾਹੀ ਵਾਲਾ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ  

35 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 200 ਕਿਲੋ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੀ ਘਾਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ₹85,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਾਲ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ।

यह भी पढ़ें: ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਊਂਟਡ ਸਪਰੇਅਰ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?

7. ਮੱਕੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਮੇਤ ਘਾਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ  

ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ 35 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਦੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਮੇਤ ਘਾਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। 1200–2400 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਇਹ ₹85,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

8. ਬਹੁਉਦੇਸ਼ੀ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ  

ਇਹ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ ਮੂੰਗੀ, ਮੂਹ, ਸੋਯਾਬੀਨ, ਮਸਰ ਅਤੇ ਚੋਲੀਆਂ ਆਦਿ ਦੀ ਘਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। 250 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ₹60,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਾਲ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਕਾਫੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ।

9. ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦਾ ਥ੍ਰੈਸ਼ਰ  

35 ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਵਾਲੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ 600 ਤੋਂ 900 ਕਿਲੋ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਘਾਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੀ ਕੀਮਤ ₹80,000 ਦੇ ਲਗਭਗ ਹੈ।

10. ਜੜ੍ਹਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੁੱਟਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ  

ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਗਾਜਰ, ਆਲੂ, ਲਸਣ, ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪੁੱਟਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। 0.5–0.7 ਏਕੜ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ₹60,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

यह भी पढ़ें: ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ 4 ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਭ

11. ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਕੱਢਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ  

ਇਹ ਹੱਥੀਂ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਮਸ਼ੀਨ 1–2 ਆਦਮੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟਮਾਟਰ, ਮਿਰਚ, ਤਰਬੂਜ, ਖੀਰਾ ਆਦਿ ਦੇ ਬੀਜ ਕੱਢਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ 8–10 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ₹25,000 ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਸਾਰੇ ਉਪਕਰਣ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ, ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਬਚਾ ਕੇ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੋਟਰਾਈਜ਼ਡ ਅਤੇ ਹੱਥ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਛੋਟੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਉਚਿਤ ਵਿਕਲਪ ਹਨ।